Melkzuur is geen onbekende stof voor het menselijk lichaam. Het is onder andere bestanddeel van een gezonde huidflora. Verzorgingsproducten met melkzuurconcentraties tot 10% vallen doorgaans in de categorie chemische peelings voor thuisbehandelingen. Lees hier hoe melkzuurpeelings het vochtgehalte van de huid verhogen en voor een gezonde gloed zorgen.
Vakkundig gecontroleerde informatie: met dank aan dr. S. Schunter uit München.
Melkzuur is een van het bekendste alphahydroxyzuren (AHA). Dat klinkt in eerste instantie alsof het zuur rechtstreeks uit het chemisch lab komt. Maar melkzuur is een lichaamseigen stof die dagelijks in hoeveelheden tot 120 g wordt aangemaakt. Het gaat hierbij voornamelijk om een bouwstof van de spieren, het bloed en de organen, maar ook van de huid. Melkzuur zorgt bij de huid voor de juiste pH-waarde van de huidflora (pH 5-5,5). Dit is belangrijk om de beschermende zuurmantel te behouden. Want als deze is verstoord, lijdt de huid hieronder. Deze ziet er dan droog uit, reageert gevoelig en biedt niet in de laatste plaats bacteriën die niet op de huid voorkomen een voedingsbodem. Dat laatste resulteert vaak in een onzuivere huid, want puistjes en acne ontstaan ook door dit soort bacteriën.
Melkzuur is een van de natuurlijke hydraterende componenten van de huid. Melkzuur is als zodanig een eerder kleiner, wateropneembaar molecuul. Dat betekent dat actief water wordt vastgehouden en het een zogenaamde hydratatieschil vormt. Deze schil is verantwoordelijk voor de vochtinbrengende werking. Melkzuur is bovendien belangrijk voor een intacte beschermende zuurmantel en een gezonde huidflora. Het oppervlak van de huid heeft daardoor een eerder zure pH-waarde. Dit zorgt voor een milieu waar huideigen bacteriën goed in gedijen. Dit milieu werkt ontstekingsremmend tegen bacteriën en micro-organismen die niet van nature in de huid voorkomen.
De hydraterende effecten en de positieve invloed op de fysiologische flora zijn al in lage concentraties merkbaar. Hoge concentraties melkzuur hebben een keratologisch effect. Dat betekent niks anders dan dat de verbindingen tussen de hoorncellen van de bovenste huidlaag worden losgemaakt. Daar profiteren we met zogenaamde oppervlakkige chemische peelings van, want hierbij wordt de huid ondersteund om zich sneller en vooral voorzichtiger van niet meer benodigde huidcellen te ontdoen. De huid ziet er minder dof uit en verzorgende stoffen kunnen beter worden opgenomen. In dermatologisch onderzoek konden melkzuurpeelings bovendien aan een verbetering van de huidstructuur en -flexibiliteit worden gekoppeld. De reden daarvoor is onder andere de stimulering van de collageenaanmaak.
In huidverzorgingsproducten wordt melkzuur als hulpstof voor het bereiken van de juiste pH-waarde van de betreffende formulering of als hydraterende begeleidende stof gebruikt. Hiervoor zijn lage concentraties al voldoende.
Veel interessanter is het gebruik van hogere melkzuurconcentraties. Terwijl concentraties van meer dan 10% alleen in professionele handen horen (dermatologisch-cosmetische peelings), zijn voor thuisbehandelingen concentraties tot 10% geschikt. Als melkzuurpeelings regelmatig en op de juiste manier worden aangebracht, zijn ze in principe voor alle huidtypen, maar vooral voor de droge, onzuivere of gevoelige huid geschikt.
Peelingproducten met melkzuur hebben meestal een waterige tot emulsieachtige formulering. Ze moeten een zure pH-waarde hebben, want alleen zo is er voldoende actief melkzuur. Sommige mensen komen in de verleiding om chemische peelings te verdunnen, bijvoorbeeld om de verdraagbaarheid te verbeteren. Maar melkzuurpeelings moeten nooit met water, toners, serums of op een andere manier worden verdund, want dit beïnvloedt de pH-waarde van de formulering en daarmee ook de werkzaamheid van het melkzuur. Als de huid na het aanbrengen irritaties vertoont, zoals rode vlekken of verbrandingen, is dat er niet een teken voor dat de peeling werkt, maar dat dit type peeling niet geschikt is voor de huid. Hier moet de eigen huidtoestand worden geanalyseerd en een geschikte melkzuurconcentratie worden gevonden waarbij de huid geen irritaties meer vertoont.
Is melkzuur ook geschikt voor de gevoelige huid?
Een voordeel van melkzuur is de verdraagbaarheid. Zo wordt melkzuur zelfs door de gevoelige of geïrriteerde huid meestal goed verdragen. Een reden daarvoor is dat melkzuur als lichaamseigen stof wordt herkend, maar ook de onderliggende structuur speelt een rol. Zo is het melkzuurmolecuul in vergelijking met glycolzuur – ook een peelend alphahydroxyzuur – iets groter. Daardoor dringt melkzuur in vergelijking langzaam in de huid, waardoor het effect minder direct en wat trager merkbaar wordt.
Werkt melkzuur tegen onzuiverheden?
Melkzuur werkt zowel direct als indirect tegen onzuiverheden. Het directe effect is gebaseerd op het feit dat melkzuur afgestorven huidcellen kan verwijderen, die op hun beurt vaak de oorzaak van ontstekingen en onzuiverheden kunnen zijn. Melkzuur werkt samen met de stabilisering van de beschermende zuurmantel. Als deze intact is, klopt de huidfysiologische pH-waarde die de bacteriënflora laat gedijen ook. Dit vormt geen voedingsbodem voor bacteriën die niet in de huid voorkomen en voor puistjes zorgen en remt zo de groeit ervan.
Hoe moet een melkzuurpeeling worden gebruikt?
Wie nog geen ervaring met chemische peelings heeft, kan met melkzuur beginnen omdat het een goed verdraagbaar zuur is. De peeling moet om te beginnen niet vaker dan één keer per week worden gebruikt, waarbij dit natuurlijk van de betreffende concentratie afhankelijk is. Na verloop van tijd en bij een goede verdraagbaarheid kunnen de betreffende producten indien nodig ook vaker worden gebruikt. Het gebruik van een melkzuurpeeling is heel eenvoudig en kan het best in de avondroutine na de reiniging worden opgenomen. Omdat peelingproducten met melkzuur vaak vloeibaar zijn, is het het makkelijkst het product direct op de handen te doen en aansluitend direct over het gezicht te verdelen. Na het aanbrengen is het eigenlijk niet nodig om te wachten, maar het is toch het best om hier bijvoorbeeld de tijd voor te nemen terwijl u bijvoorbeeld uw tanden poetst. Breng daarna een serum en een vochtinbrengend verzorgingsproduct aan. Niet vergeten: wie chemisch peelt, moet overdag een zonnebrandcrème opsmeren!
Deze chemische peelings zijn heel makkelijk in gebruik. Breng ze aan als serum, ze hoeven niet te worden afgewassen.
Deze chemische peelings zijn heel makkelijk in gebruik. Breng ze aan als serum, ze hoeven niet te worden afgewassen.
Het melkzuur trekt als masker in enkele minuten in de huid. Resultaat: een zacht aanvoelende huid en een frisse gloed.
Het melkzuur trekt als masker in enkele minuten in de huid. Resultaat: een zacht aanvoelende huid en een frisse gloed.
Over de auteur dr. Schunter:
"Wie begrijpt hoe cosmetische bestanddelen werken, zet de eerste stap in de richting van effectieve huidverzorging", zegt dr. Sarah Schunter. Ze is ervan overtuigd dat met deze kennis voor elk huidtype de juiste verzorging kan worden gevonden.
Ontdek andere bestanddelen
Literatuur
Zakopoulou, Kontochristopoulos, Superficial chemical peels.
J Cosmet Dermatol. 2006 Sep;5(3):246-53.
Smith, W.P., Epidermal and dermal effects of topical lactic acid.
J Am Acad Dermatol 1996 Sep;35(3 Pt 1):388-91.
